Việc tăng phí EB-5 bị Tòa án Liên bang bác bỏ: nhà đầu tư EB-5 nhận lợi ích tức thời

Trong một diễn biến có tác động lớn đến cộng đồng nhà đầu tư toàn cầu, một thẩm phán Liên bang Hoa Kỳ đã ra phán quyết đình chỉ việc tăng phí EB-5 mà Cơ quan Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) áp dụng trước đó. Điều này đồng nghĩa với việc tất cả các khoản phí liên quan đến chương trình EB-5 sẽ quay trở lại mức trước tháng 4/2024, giúp nhà đầu tư tiết kiệm đáng kể chi phí trong hành trình đầu tư định cư Mỹ. 

Mời bạn cùng AIMS Việt Nam đọc chi tiết ở bài viết dưới đây. 

1. USCIS đã tăng phí EB-5 không đúng quy định 

Ngay từ tiêu đề, vụ kiện xoay quanh điểm quan trọng nhất: phí EB-5. Theo báo cáo của Ishaan Khanna, một thẩm phán Liên bang đã tuyên bố rằng việc tăng phí EB-5 là bất hợp pháp vì USCIS đã không hoàn thành nghiên cứu phí (fee study) theo yêu cầu của Quốc hội. 

Thẩm phán Charlotte Noelle Sweeney thuộc Tòa án quận Colorado đã xác định rằng USCIS vi phạm Đạo luật Thủ tục Hành chính (APA) và Mục 106 của Đạo luật Cải cách và Liêm chính EB-5 năm 2022 (EB-5 RIA). Vì không tuân thủ quy trình được luật định, việc tăng phí EB-5 bị đình chỉ thông qua biện pháp §705 stay. Biện pháp này mang đến lợi ích tài chính ngay lập tức cho nhà đầu tư cá nhân và các trung tâm vùng. 

Vụ kiện Moody et al. v. Mayorkas et al. được Hiệp hội các Nhà đầu tư Di trú Hoa Kỳ (AIIA) nộp lên tòa vào tháng 3/2024. Các luật sư đại diện bao gồm Matthew Galati (The Galati Law Firm), Jonathan Wasden (Wasden Law) và Jesse Bless (Bless Mitigation). Nhóm đại diện này đã thay mặt nhà đầu tư thách thức hành động của USCIS và đặt nền tảng pháp lý cho phán quyết quan trọng này.

2. Điều gì khiến hành động của USCIS sai luật? 

USCIS công bố việc tăng phí vào ngày 31/1/2024 và áp dụng vào tháng 4/2024. Cơ quan này giải thích rằng mức phí mới phản ánh lạm phát, độ phức tạp của hồ sơ và biến động nhân sự. Tuy nhiên, Quốc hội thông qua RIA đã quy định rõ: trước khi thay đổi phí EB-5, USCIS phải hoàn thành và công bố nghiên cứu phí. Thế nhưng, USCIS chỉ hoàn tất nghiên cứu này vào tháng 2/2025 – gần một năm sau khi đã tăng phí. 

Trong phán quyết, bà nhấn mạnh: “Quốc hội yêu cầu USCIS tạm dừng cho đến khi hoàn thành nghiên cứu phí bắt buộc không đồng nghĩa với việc USCIS có thể làm bất cứ điều gì.” Tòa án không chấp nhận cách diễn giải của USCIS và nhấn mạnh rằng luật phải được tuân thủ. 

3. Cuộc chiến pháp lý xoay quanh quyền đại diện 

Ban đầu, AIIA yêu cầu lệnh tạm thời (TRO) để ngăn việc tăng phí có hiệu lực. Tòa bác bỏ yêu cầu này vì chưa chứng minh được thiệt hại không thể khắc phục trong khoảng thời gian giữa tháng 4/2024 và thời điểm xét xử. 

USCIS phản biện rằng AIIA không đủ tư cách đại diện (associational standing) vì tổ chức đưa ra lập luận dựa trên các thành viên không có mặt trong vụ kiện. Tuy nhiên, tòa xem xét theo bộ tiêu chí 3 phần: 

• Ít nhất một thành viên AIIA phải chịu tổn thất thực tế – điều này đã được chứng minh thông qua việc phải trả phí EB-5 tăng. 

• Lợi ích tổ chức bảo vệ phù hợp với mục tiêu của AIIA: đại diện quyền lợi nhà đầu tư. 

• Vụ kiện có thể tiến hành mà không cần sự tham gia trực tiếp của từng thành viên. 

Khi cả 3 yếu tố đều được đáp ứng, AIIA có quyền kiện USCIS đại diện cho cộng đồng nhà đầu tư chương trình EB-5. 

4. Tác động tài chính tích cực đối với nhà đầu tư 

Vụ kiện thành công của AIIA chống lại USCIS đánh dấu một bước ngoặt quan trọng cho chương trình EB-5. Nó tạo ra sự cứu trợ tài chính ngay lập tức và mang lại lợi thế chiến lược cho cả các đơn vị tư vấn di trú đang quảng bá các dự án đầu tư định cư Mỹ lẫn các nhà đầu tư cá nhân.

Phán quyết này mang lại khoản tiết kiệm chi phí khổng lồ và ngay lập tức: 

Đối với Nhà đầu tư Cá nhân: 

• Đơn I-526E (Đơn xin Nhập cư của Nhà đầu tư Trung tâm Vùng): Lệ phí giảm từ 11.160 USD xuống còn 3.675 USD. Điều này giúp mỗi nhà đầu tư tiết kiệm tới 7.485 USD cho mỗi hồ sơ. 

• Đơn I-829 (Đơn xin Xóa bỏ Điều kiện): Lệ phí giảm từ 9.525 USD xuống còn 3.750 USD, tương đương mức giảm 5.775 USD. 

• Tổng mức tiết kiệm: Mỗi nhà đầu tư có thể tiết kiệm hơn 13.000 USD trong toàn bộ quá trình thực hiện hồ sơ đầu tư định cư Mỹ. 

Đối với các Trung tâm Vùng (Regional Centers): 

• Đơn I-956 (Chỉ định Trung tâm Vùng): Phí giảm mạnh từ 47.695 USD xuống còn 17.795 USD. 

• Đơn I-956F (Phê duyệt Dự án Đầu tư): Cũng giảm từ 47.695 USD xuống 17.795 USD, giúp tiết kiệm gần 30.000 USD cho mỗi dự án. 

• Đơn I-956G (Báo cáo Thường niên): Giảm từ 4.470 USD xuống 3.035 USD, giúp giảm chi phí vận hành hàng năm hơn 1.400 USD. 

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) đã xác nhận rằng các mức phí thấp hơn này hiện có hiệu lực pháp lý và USCIS cũng đã cập nhật thông tin tương ứng trên trang web chính thức của họ. 

Bảng tóm tắt thay đổi phí EB-5 và các loại phí liên quan 

Loại Đơn Yêu Cầu	Mức Phí Hiện Tại (Dựa trên mức phí ngày 31/03/24*)	Mức Phí Trước Đó** (Áp dụng từ 01/04/24)
Đơn I-526: Đơn xin Nhập cư của Nhà đầu tư Độc lập	$3,675	$11,160
Đơn I-526E: Đơn xin Nhập cư của Nhà đầu tư Trung tâm Vùng	$3,675	$11,160
Đơn I-829: Đơn của Nhà đầu tư để Xóa bỏ Điều kiện Thường trú	$3,750	$9,525
Đơn I-956: Đơn xin Chỉ định Trung tâm Vùng	$17,795	$47,695
Đơn I-956F: Đơn xin Phê duyệt Đầu tư vào Doanh nghiệp Thương mại	$17,795	$47,695
Đơn I-956G: Báo cáo Thường niên của Trung tâm Vùng	$3,035	$4,470

*Đã được khôi phục kể từ ngày 13 tháng 11 năm 2025.  

**Chỉ mang tính chất tham khảo. Vui lòng không thanh toán theo mức này. 

5. Điều gì sẽ diễn ra tiếp theo? 

Mặc dù biểu phí hiện tại (mức thấp) đang có hiệu lực, nhưng vẫn còn đó những bất định về các điều chỉnh trong tương lai. Bộ An ninh Nội địa (DHS) đã đề xuất một quy định về lệ phí mới (với thời gian lấy ý kiến công chúng kết thúc vào ngày 22 tháng 12 năm 2025). Đề xuất này dự kiến sẽ giảm mức phí so với mức cao đỉnh điểm hồi tháng 4 năm 2024, nhưng vẫn sẽ cao hơn mức phí đang được khôi phục hiện nay. 

Đối với những nhà đầu tư hiện hữu đã trót nộp mức phí cao hơn trong giai đoạn từ tháng 4/2024 đến trước phán quyết, AIIA đã tổ chức một vụ kiện tập thể (class action lawsuit). Mục tiêu của vụ kiện này là yêu cầu hoàn tiền cho các nhà đầu tư và các đơn vị vận hành trung tâm vùng đã thanh toán theo mức giá tăng cao bất hợp lý. 

Kết luận 

Nhìn chung, đây là một tin tức vô cùng tốt lành cho tất cả các bên liên quan đến chương trình EB-5, cả ở trong và ngoài nước Mỹ.

Việc giảm chi phí vận hành sẽ cải thiện khả năng tồn tại về mặt kinh tế của các trung tâm vùng quy mô nhỏ và các nhà phát triển dự án. Quan trọng hơn, mức phí EB-5 thấp hơn giúp chương trình trở nên dễ tiếp cận hơn đôi chút đối với các nhà đầu tư tiềm năng đang ấp ủ giấc mơ đầu tư định cư Mỹ. Đồng thời, nó cũng giúp giảm bớt gánh nặng cho các đơn vị trung gian hỗ trợ họ trong suốt quá trình phức tạp này.