Người tiểu đường, béo phì có thể bị từ chối visa Mỹ

Chính quyền Tổng thống Donald Trump mới đây đã ban hành chỉ thị gây chú ý, yêu cầu không cấp Visa Mỹ cho những người nước ngoài có tình trạng sức khỏe đặc biệt – bao gồm người tiểu đường, người béo phì, hoặc những người có nguy cơ phụ thuộc vào phúc lợi công, có thể bị từ chối Visa Mỹ với lý do “có khả năng trở thành gánh nặng cho xã hội Mỹ”. 

Cùng AIMS Việt Nam tìm hiểu thông tin chi tiết ở bài viết dưới đây. 

1. Chỉ thị mới và tác động đến người tiểu đường 

Theo tài liệu được KFF Health News thu thập, chỉ thị này được Bộ Ngoại giao Mỹ gửi tới các đại sứ quán và lãnh sự quán trên toàn thế giới. Nội dung yêu cầu viên chức xét duyệt Visa Mỹ phải đánh giá kỹ tình trạng sức khỏe của người nộp đơn, bao gồm cả người tiểu đường, người mắc bệnh tim mạch, hô hấp, ung thư, bệnh chuyển hóa hay rối loạn thần kinh. Những người này có thể bị xem là “public charge” – tức “gánh nặng công cộng”, vì khả năng cần đến chi phí y tế cao hoặc sự trợ giúp của chính phủ Mỹ. 

Trước đây, quy trình xin Visa Mỹ vốn đã bao gồm kiểm tra y tế, như sàng lọc bệnh truyền nhiễm (lao phổi), xác nhận lịch sử tiêm chủng hoặc khai báo các vấn đề về sức khỏe tâm thần. Tuy nhiên, hướng dẫn mới đã mở rộng đáng kể phạm vi bệnh lý cần xem xét, đồng thời trao cho viên chức lãnh sự nhiều quyền tự quyết hơn trong việc đánh giá sức khỏe của người xin Visa. 

Các chuyên gia cho rằng, điều này khiến người tiểu đường và những người có bệnh nền mạn tính khác dễ bị ảnh hưởng, vì khả năng bị từ chối Visa Mỹ sẽ tăng cao hơn đáng kể so với trước đây.

2. Một phần trong chiến dịch siết nhập cư của chính quyền Trump 

Chính sách này không phải là động thái riêng lẻ. Nó nằm trong chiến dịch siết chặt nhập cư toàn diện của chính quyền Donald Trump – vốn nổi tiếng với các biện pháp gây tranh cãi như: 

• Trục xuất hàng loạt người nhập cư không có giấy tờ. 

• Cấm tiếp nhận người tị nạn từ một số quốc gia. 

• Hạn chế nghiêm ngặt số lượng người được phép định cư tại Mỹ. 

Theo ông Charles Wheeler – luật sư cấp cao của tổ chức Catholic Legal Immigration Network, hướng dẫn này áp dụng với hầu hết các loại Visa Mỹ, nhưng ảnh hưởng lớn nhất là với những trường hợp xin định cư dài hạn.  

Ông cho biết: “Viên chức xét duyệt buộc phải cân nhắc yếu tố sức khỏe. Những bệnh lý như tiểu đường, tim mạch, ung thư hay rối loạn chuyển hóa đều có thể khiến chi phí điều trị lên tới hàng trăm nghìn USD trong suốt cuộc đời.” 

3. Khi “người tiểu đường” bị xem là gánh nặng tiềm ẩn 

Khoảng 10% dân số toàn cầu hiện đang mắc bệnh tiểu đường – một con số không hề nhỏ. Ngoài ra, các bệnh tim mạch và béo phì cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên thế giới. Trong chỉ thị, Bộ Ngoại giao Mỹ còn đề nghị viên chức xem xét cả những tình trạng như béo phì – yếu tố có thể dẫn đến hen suyễn, ngưng thở khi ngủ và huyết áp cao – khi đánh giá khả năng một người trở thành gánh nặng y tế. 

“Tất cả những bệnh lý này đều đòi hỏi chi phí chăm sóc y tế tốn kém và kéo dài,” chỉ thị nêu rõ. Đồng thời, các viên chức cũng phải xác minh khả năng tài chính của người xin Visa Mỹ: họ có đủ tiền để chi trả toàn bộ chi phí điều trị trong suốt cuộc đời, mà không cần đến sự hỗ trợ của chính phủ hay không. 

Một đoạn trong chỉ thị viết: “Ứng viên có đủ nguồn tài chính để tự chi trả cho việc điều trị y tế mà không cần viện đến trợ cấp công cộng hoặc sự chăm sóc dài hạn do chính phủ chi trả hay không?”

4. Lo ngại về quyền hạn quá lớn của viên chức xét Visa 

Ông Wheeler cho rằng ngôn ngữ trong hướng dẫn này mâu thuẫn với chính Sổ tay Ngoại giao (Foreign Affairs Manual) – tài liệu quy định quy trình cấp Visa Mỹ. Theo sổ tay, viên chức không được phép từ chối hồ sơ dựa trên những “giả định tương lai” như “nếu người này phát bệnh thì sao”. 

Tuy nhiên, chỉ thị mới lại khuyến khích viên chức tự đưa ra nhận định cá nhân về khả năng phát sinh vấn đề y tế hoặc chi phí trong tương lai. “Điều đáng lo ngại là họ không có chuyên môn y khoa, không có kinh nghiệm đánh giá sức khỏe, nhưng lại được phép dự đoán rủi ro dựa trên cảm tính hoặc định kiến cá nhân,” ông nói. 

Không chỉ xem xét tình trạng của đương đơn, chỉ thị còn yêu cầu đánh giá sức khỏe của các thành viên gia đình đi cùng, bao gồm con cái hoặc cha mẹ lớn tuổi. Viên chức có thể đặt câu hỏi như: 

“Người phụ thuộc có bị khuyết tật, bệnh mãn tính hay cần chăm sóc đặc biệt khiến đương đơn không thể duy trì việc làm hay không?” 

5. Thay đổi lớn trong quy trình kiểm tra y tế 

Hiện nay, người xin Visa Mỹ phải trải qua kiểm tra y tế với bác sĩ được Đại sứ quán Mỹ chỉ định. Họ sẽ được xét nghiệm bệnh truyền nhiễm như lao, khai báo tiền sử sử dụng rượu, ma túy hoặc các vấn đề sức khỏe tâm thần, đồng thời tiêm chủng đầy đủ các loại vắc-xin như sởi, bại liệt, viêm gan B… 

Tuy nhiên, theo luật sư Sophia Genovese của Đại học Georgetown, hướng dẫn mới đã “đi xa hơn rất nhiều”. Nó không chỉ dừng lại ở bệnh truyền nhiễm mà còn mở rộng sang các bệnh mãn tính – đặc biệt là tiểu đường và các vấn đề tim mạch. 

Bà cho rằng chỉ thị này buộc viên chức lãnh sự và bác sĩ khám sức khỏe phải ước tính chi phí điều trị và khả năng làm việc tại Mỹ của người nộp đơn, dựa trên hồ sơ y tế. “Việc xem xét tiền sử người tiểu đường hoặc bệnh tim mạch đã là khá rộng rồi, nay còn phải dự đoán ‘nếu người đó rơi vào tình trạng hôn mê do tiểu đường thì sao’ – điều này sẽ gây ra hàng loạt vấn đề khi họ tham gia phỏng vấn lãnh sự,” bà nói. 

Kết luận 

Chính sách mới từ chính quyền Trump đã khiến người tiểu đường và người có bệnh mãn tính đối mặt với rào cản lớn hơn bao giờ hết khi xin Visa Mỹ. Việc từ chối Visa dựa trên tình trạng sức khỏe không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân người nộp đơn, mà còn có thể chia cắt các gia đình, làm gián đoạn kế hoạch học tập, làm việc hoặc đoàn tụ tại Mỹ. 

Các chuyên gia cho rằng, để đảm bảo công bằng, chính phủ Mỹ cần xem xét lại cách tiếp cận này – hướng tới đánh giá khách quan hơn, dựa trên năng lực tài chính và khả năng hòa nhập xã hội của đương đơn, thay vì chỉ dựa trên bệnh lý. 

Quý Khách hàng quan tâm và mong muốn tìm hiểu về cơ hội làm việc và định cư Mỹ, vui lòng liên hệ đội ngũ AIMS Việt Nam theo hotline 088 640 2625 (TP.HCM), 088 888 6898 (HN), hoặc email vietnam@aims.sg.