Thực hư chương trình lao động Canada tạm thời TFWP đóng cửa?
Gần đây, một thông tin gây xôn xao dư luận là việc Nghị sĩ Bảo thủ Jamil Jivani chính thức phát động bản kiến nghị yêu cầu chấm dứt chương trình Temporary Foreign Worker Program (TFWP) dành cho lao động Canada tạm thời. Theo ông, chương trình này là nguyên nhân lớn dẫn đến mức nhập cư vượt kiểm soát và cản trở quyền tiếp cận việc làm của người dân bản địa – đặc biệt là giới trẻ đang muốn đi làm việc tại Canada.
Chương trình TFWP là gì?
Cách thức hoạt động của TFWP
Chương trình Lao động Nước ngoài Tạm thời (TFWP) cho phép các doanh nghiệp Canada tuyển dụng lao động nước ngoài để lấp đầy những vị trí thiếu hụt tạm thời khi không tìm được ứng viên phù hợp trong nước. Để tham gia chương trình, nhà tuyển dụng phải nộp đơn xin Đánh giá Tác động Thị trường Lao động (LMIA Canada), chứng minh rằng việc thuê lao động nước ngoài sẽ không ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường lao động Canada.
Sau khi được chấp thuận, người lao động nước ngoài có thể xin giấy phép làm việc tạm thời để đi làm việc tại Canada trong thời gian xác định. Chương trình được chia thành nhiều luồng khác nhau để đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường lao động, bao gồm:
- Lao động có tay nghề cao (High-Wage Workers)
- Lao động có tay nghề thấp (Low-Wage Workers)
- Luồng Nhân tài Toàn cầu (Global Talent Stream)
- Người chăm sóc tại gia (In-Home Caregivers)
- Lao động nông nghiệp nước ngoài (Foreign Agricultural Workers)
- Học giả nước ngoài (Foreign Academics)
Chương trình Lao động Nông nghiệp Theo Mùa (Seasonal Agricultural Worker Program, SAWP), một phần của TFWP, đặc biệt quan trọng đối với ngành nông nghiệp Canada, thu hút hàng nghìn lao động mỗi năm trong thời gian lên đến 8 tháng.
Số liệu về TFWP năm 2024
Từ tháng 1 đến tháng 10 năm 2024, hơn 160.000 giấy phép lao động mới đã được cấp theo chương trình TFWP, cho thấy vai trò quan trọng của chương trình trong thị trường lao động Canada. Tuy nhiên, Nghị sĩ Bảo thủ Jamil Jivani cho rằng việc phụ thuộc vào lao động nước ngoài đang gây thiệt hại cho người lao động Canada, đặc biệt trong các ngành có mức lương thấp như dịch vụ ăn uống và bán lẻ.
Chi tiết bản kiến nghị mới nhằm chấm dứt TFWP
Nghị sĩ Bảo thủ Jamil Jivani đã phát động một bản kiến nghị nhằm chấm dứt chương trình TFWP, ngoại trừ Chương trình Lao động Nông nghiệp Theo Mùa, mà ông cho rằng nên được quản lý riêng biệt.
Những tuyên bố chính trong bản kiến nghị:
- Mức nhập cư không bền vững: Bản kiến nghị cho rằng TFWP góp phần vào hệ thống nhập cư “mất kiểm soát”, với số lượng lớn lao động tạm thời làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nhà ở và gây áp lực lên các dịch vụ công như y tế.
- Cạnh tranh việc làm: Chương trình bị cáo buộc lấy đi cơ hội việc làm của người Canada, đặc biệt là lao động trẻ, bằng cách tràn ngập các ngành nghề cấp thấp với lao động nước ngoài.
- Kìm hãm tiền lương: Các nhà kinh tế được trích dẫn trong bản kiến nghị lưu ý rằng sự sẵn có của lao động nước ngoài tạm thời cho phép các doanh nghiệp thuê với mức lương thấp hơn, giảm động lực cải thiện điều kiện làm việc hoặc đầu tư vào nhân tài Canada.
- Khủng hoảng thất nghiệp thanh niên: Với tỷ lệ thất nghiệp thanh niên (15–24 tuổi) đạt 14% vào tháng 4 năm 2025, Jivani nhấn mạnh vai trò của chương trình trong việc khiến thanh niên Canada khó tìm được việc làm cấp đầu vào.
Bản kiến nghị của Jivani đặc biệt nhấn mạnh tác động của TFWP đối với thanh niên Canada, những người đang đối mặt với những thách thức chưa từng có trong thị trường việc làm. Theo báo cáo việc làm tháng 5/2025 của Statistics Canada, tỷ lệ thất nghiệp của người Canada trong độ tuổi 15–24 đạt 14%, mức cao nhất trong hơn một thập kỷ, ngoại trừ giai đoạn COVID-19.
Phản ứng của chính phủ
Chính phủ Canada, do Bộ trưởng Việc làm Patty Hajdu lãnh đạo, đã bảo vệ TFWP trong khi thừa nhận cần có cải cách. Năm 2024, chính phủ đã công bố kế hoạch giảm quy mô chương trình, bao gồm việc từ chối xử lý các đơn xin LMIA Canada ở các khu vực đô thị có tỷ lệ thất nghiệp trên 6%.
Kế hoạch mức nhập cư cho giai đoạn 2025–2027 nhằm giới hạn số lượng lao động được chấp nhận theo TFWP ở mức 82.000 người mỗi năm, giảm đáng kể so với những năm trước.
Trong một tuyên bố qua email, Bộ trưởng Hajdu đã tái khẳng định vai trò thiết yếu của chương trình lao động Canada tạm thời TFWP, đặc biệt đối với nông nghiệp và du lịch, vốn phụ thuộc vào lao động Canada tạm thời để đáp ứng nhu cầu theo mùa.
Bà cũng làm rõ rằng chương trình “không thay thế” nhân tài Canada, và chính phủ đang tích cực tham khảo ý kiến của các nhóm lao động và ngành công nghiệp để tinh chỉnh chương trình hơn nữa.
Các nghị sĩ Alberta Michelle Rempel Garner (phê bình nhập cư) và Garnett Genuis (phê bình việc làm) chưa công khai ủng hộ bản kiến nghị, và đảng Bảo thủ không bình luận về bản kiến nghị.
Sự thiếu ủng hộ chính thức này cho thấy chiến dịch của Jivani có thể không phản ánh quan điểm rộng hơn của đảng về TFWP.
Tương lai của TFWP?
Việc chính phủ lên kế hoạch giảm số lượng lao động được chấp nhận hàng năm xuống còn 82.000 người từ năm 2025 đến 2027 cho thấy sự chuyển hướng sang kiểm soát chặt chẽ hơn.
Khi bản kiến nghị của Jivani thu hút sự chú ý, vẫn chưa chắc chắn rằng Canada sẽ chấm dứt chương trình TFWP, nhưng chúng ta có thể mong đợi các quy định nghiêm ngặt hơn đối với giấy phép lao động.
Các khả năng thay đổi:
- Siết chặt LMIA Canada và giảm chỉ tiêu với các ngành lương thấp
- Tách riêng chương trình lao động nông nghiệp mùa vụ ra khỏi TFWP
- Thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư vào nguồn nhân lực bản địa
- Đẩy mạnh truyền thông về quy trình chuẩn khi muốn đi làm việc tại Canada
>>> Xem thêm:
Kết
Chương trình lao động Canada tạm thời đóng vai trò hai mặt: vừa là công cụ giải quyết thiếu hụt lao động, vừa là điểm nóng trong các cuộc tranh luận về việc làm và nhập cư. Khi nhu cầu đi làm việc tại Canada vẫn tiếp tục tăng và LMIA Canada ngày càng bị siết, ứng viên quốc tế cần hiểu rõ điều kiện – và đồng hành cùng đơn vị tư vấn uy tín – để đảm bảo hồ sơ vững chắc và minh bạch.
Quý khách hàng quan tâm và mong muốn tìm hiểu về cơ hội định cư Canada, vui lòng liên hệ đội ngũ AIMS Việt Nam theo hotline 088 888 4567 (TP.HCM), 088 888 6898 (HN), hoặc email vietnam@aims.sg.
